Flyer

Journal of FisheriesSciences.com

  • Journal h-index: 32
  • Journal CiteScore: 28.03
  • Journal Impact Factor: 24.27
  • Average acceptance to publication time (5-7 days)
  • Average article processing time (30-45 days) Less than 5 volumes 30 days
    8 - 9 volumes 40 days
    10 and more volumes 45 days
Awards Nomination 20+ Million Readerbase
Indexed In
  • Academic Journals Database
  • Genamics JournalSeek
  • The Global Impact Factor (GIF)
  • China National Knowledge Infrastructure (CNKI)
  • CiteFactor
  • Electronic Journals Library
  • Centre for Agriculture and Biosciences International (CABI)
  • Directory of Research Journal Indexing (DRJI)
  • OCLC- WorldCat
  • Proquest Summons
  • Publons
  • MIAR
  • Advanced Science Index
  • International committee of medical journals editors (ICMJE)
  • Euro Pub
  • Google Scholar
  • J-Gate
  • Chemical Abstract
  • SHERPA ROMEO
  • Secret Search Engine Labs
  • ResearchGate
  • University of Barcelona
Share This Page

- (2009) Volume 3, Issue 2

Regulations and Management of Spearfishing

Aytaç Özgül*, Ali Ulas

Ege Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Bornova, Izmir

*Corresponding Author:
Aytaç ÖZGÜL
Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi,
Su Ürünleri Avlama ve Isleme Teknolojisi Bölümü,
35100, Bornova, Izmir-TÜRKIYE
Tel: (+90 232) 752 21 63-171
Fax:
(+90 232) 374 74 50
E-mail:
aytac.ozgul@ege.edu.tr
Visit for more related articles at Journal of FisheriesSciences.com

Abstract

Spear-fishing in recreational and commercial activities had been used for hundred years in worldwide, especially in the Mediterranean region. On the contrary of its initial stages, spearfishing recently has become a very popular activity due to development of technology and increasing interest of people to underwater world. This situation has brought some problems and debates, therefore regulations and arrangements have to be taken on spear-fishing throughout the world. This paper is investigated and emphasized on the laws and regulations on spearfishing both in Turkey and the World having special problems and solutions by comparing in different approaches for Turkey and the rest of the World and aims to guide future studies on this issue.

Keywords

Recreational Fisheries, Mediterranean Sea, Apnea, Fisheries Regulations

Giris

Zipkinla balik avciligi günümüzde basta Akdeniz ülkeleri olmak üzere tüm dünya genelinde popüler bir aktivitedir. Insanoglunun Zipkin kullanarak balik avlamaya ne zaman basladigi tam olarak bilinmemektedir. Fakat Mezopotamya’da yapilan arkeolojik kazilarda, tarih öncesi dönemlere ait Zipkinlar bulunmustur (Jawad, 2006). Tarih içerisinde gelisen Zipkinla balik avciligi özellikle ikinci dünya savasindan sonra, askeri amaçlarla gelistirilen teknolojinin sualtina aktarilmasi ile birlikte ivme kazanmistir. Elbise ve maske üretim teknolojisindeki ilerleme, Zipkinla balik avciliginin gelisimini hizlandirmis ve bu av yönteminin popülerligini arttirmada etkili olmustur. 2000’li yillardan sonra internetin gelismesi, Zipkinla balik avciligiyla ilgili popüler yayinlarin ve web sitelerinin ortaya çikmasi Zipkinla balik avciliginin tüm dünyada yayginlasmasinda önemli rol oynamistir.

Günümüzde Zipkinla balik avciligi, rekreatif (eglence), sportif ve ticari olmak üzere 3 sekilde yapilmaktadir (Coll et al., 2004; Gaudin ve Young, 2007; Gillett ve Moy, 2006; Jouvenel ve Pollard, 2001; Nevill, 2006).

-Rekreatif olarak yapilan Zipkinla balik avciligi:

Rekreatif olarak yapilan Zipkinla balik avciligi; eglence ve hobi amaçli, bos vakit geçirmek için yapilir. Bu kisiler vurduklari baliklari ticari olarak degerlendirmezler. Rekreatif olarak yapilan Zipkinla balik avciligi, amatör ve profesyonel olmak üzere 2 bölümde incelenir.

Amatör-Rekreatif Zipkinla Balik Avciligi: Yaz aylarinda genelde su sicakliginin yüksek oldugu dönemde yapilir. Hemen hemen her deniz kiyisinda görebileceginiz Zipkinla balik avlayan kisilerdir. Kullandiklari malzemeler ve av teknikleri çok amatördür. Genellikle bu dalicilar, 0-10 m derinliklerdeki kiyisal sularda avlanmaktadir.

Profesyonel-Rekreatif Zipkinla Balik Avciligi: Yilin her döneminde, hobi amaçli avcilik yapan kisilerdir. Bu kisiler gerek kullandiklari malzemeler, gerekse av yaptiklari derinlikler ve av miktarlari ile diger rekreatif avcilardan kolaylikla ayrilirlar. Bu avcilar arasinda 20 – 30 m derinliklerde av yapabilen, çok tecrübeli avcilar bulunur. Profesyonel-rekreatif dalicilar, avladiklari baliklari satmadiklari gibi bu av seklini, sosyal bir olgu halinde yasayip, av tecrübelerini diger avcilarla paylasmaktadir.

-Sportif olarak yapilan Zipkinla balik avciligi:

Zipkinla balik avciligi birçok ülkede sportif bir brans olarak kabul edilmekte ve yilin çesitli zamanlarinda çesitli yarismalar düzenlenmektedir (Jouvenel ve Pollard, 2001; Morales-Nin et al, 2005; Smith ve Nakaya, 2002). Yarismalar, ayni bölgede belirli bir zaman araliginda düzenlenir; vurulan baliklar tür ve boyut olarak degerlendirilir. Bu tarz yarismalara katilmak için avcilik yapan kisiler, sportif olarak Zipkinla balik avlayan kisilerdir. Zipkinla balik avciligi kulüplerine üye olan sporcularin katildiklari Zipkinla balik avciligi yarismalari, ülke sualti sporlari federasyonlari bünyesinde düzenlenir. Federasyonlar tarafindan belirlenen sporcular da milli takim düzeyinde uluslararasi yarismalarda ülkelerini temsil ederler. Sportif olarak Zipkinla balik avciligi yapan kisiler “profesyonel-rekreatif” olarak ta tanimlanabilir.

-Ticari olarak yapilan Zipkinla balik avciligi:

Zipkinla avladiklari balik ve diger su ürünlerini, ticari olarak pazarlayan avcilardir (Gillett ve Moy, 2006). Yilin her mevsiminde ve her türlü deniz kosulunda av yapan genelde “zodiac” olarak tabir edilen küçük sisme botlari kullanan, profesyonel avcilardir. Zipkinla avlanilan baliklarin satilmasi dünyada birçok ülkede yasak olmasina ragmen bu sekilde av yapan birçok dalicinin bulundugu bilinmektedir.

Dünyada basta Fransa, Zipkin, Yunanistan, Italya ve Türkiye olmak üzere bir çok Akdeniz ülkesinde Zipkinla balik avciligi son on yil içerisinde hizli gelismis, Zipkinla balik avciligi yapan kisilerin sayisi önemli oranda artmistir. Ilk yillarda çok fazla popüler olmayan bu av yöntemi, dalis malzemelerinde teknolojik gelisim, medya ve sanal ortamda serbest ve aletli dalisa önemli oranda yer verilmesi ve insanlarin bos zamanlarini degerlendirmek için daha çok denize yönelmesi gibi etkenler ile oldukça yayginlasmistir. Bu durum Zipkinla balik avciliginin, bir dizi yasa ve kural ile düzenlemesini gerekli kilmistir.

Bu çalismada Dünyada ve Türkiye’de Zipkinla balik avciligini düzenleyen yasa ve kurallar incelenerek, mevcut durum ortaya konmaya çalisilmistir. Ayrica bu konuda daha sonra yapilacak çalismalar için kaynak olusturacak bir ön çalisma hazirlanmistir. Özellikle Türkiye’de bu konuda bilimsel anlamda bir arastirmanin yoklugu ve uygulanan kural ve düzenlemelerin dalicilar ve yetkili kurumlar arasinda çok fazla tartisilmasi bu çalismanin önemini arttirmaktadir.

Yasal Düzenlemeler

Dünyadaki düzenlemelere bakildiginda Zipkinla balik avciliginin, Amatör balikçilik içerisinde tanimlanarak düzenlendigi görülmektedir (Gaudin ve Young, 2007). Türkiye’de de Zipkinla balik avciligi, amatör balik avciligi içerisinde tanimlanmakta ve 1380 Sayili Su Ürünleri Kanunu ve bu kanuna ait yönetmeliklerle düzenlenmektedir. Bu kanuna istinaden, Tarim Köy Isleri Bakanligi tarafindan 2 yilda bir hazirlanan sirküler içerisinde (Amatör-Sportif Amaçli Su Ürünleri Avciligini Düzenleyen Sirküler) Zipkinla balik avciligini tanimlayan ve düzenleyen maddeler bulunmaktadir. Bu sirküler içerisinde Zipkinla balik avciligiyla iliskili tanimlamalar sunlardir (Anonim, 2006).

Amatör balikçi: Amatör balikçilik etkinliginde bulunan gerçek kisidir.

Amatör balikçilik: Sadece rekreasyon, spor veya dinlence amaciyla yapilan, maddi ve ticari kazanç gayesi gütmeyen, avlanilan ürünün satilmadigi balikçilik etkinligidir.

Amatör sualti avcisi: Gün dogumundan gün batimina kadarki sürede sirkülerce ve güvenlik nedeni ile yasaklanmamis karasularimizda, kendi nefesi disinda ek bir hava kaynagi kullanmadan dalarak su alti tüfegi ve yardimci ekipmanlarla su ürünleri avciligi yapan kisidir.

Sualti tüfegi: Su altinda balik avinda kullanilan lastik veya metal yayli, gaz veya hava basinçli tüfeklerdir.

Zipkin: Bir gönder ucuna yerlestirilmis, bir veya birden fazla sivri uca ve baligin kurtulmasini engelleyen damakli düzenege sahip, yakalanan büyük baliklarin son mukavemetini kirma ve sandala alma islerinde de kullanilan balik avlama aracidir.

Dünyada ve Türkiye’de uygulanmakta olan Zipkinla balik avciligi ile ilgili düzenlemeler su basliklar altinda incelenebilir.

Lisans

Zipkinla balik avciligini düzenlemede, lisans kullanilmaktadir. AB ülkelerinin bazilarinda (Zipkin, Yunanistan, Slovenya), Akdeniz ülkelerinde (Cezayir, Hirvatistan, Misir, Fas, Tunus, Suriye ve Sirbistan), A.B.D. ve Avustralyada Zipkinla balik avciligi yapabilmek için amatör balikçilik lisansi alinmasi gerekir. Lübnan’da ise sadece kiyidan yapilan Zipkinla balik avciliginda, lisans alinmasi zorunludur. Italya, Arnavutluk,, Kibris Rum Kesimi gibi ülkelerde ise Zipkinla balik avciligi için herhangi bir belge istenmemektedir. Bununla birlikte Cezayir, Portekiz, Zipkin’da dalicilar, Zipkinla balik avciligi yapabilmek için özel bir belge olan Sualti Amatör Balikçi Lisansi’na sahip olmalari gerekmektedir (Cacaud, 2005; Coll et al., 2004).

Lisans aliminda; yas sinirlamasi, saglik raporu, saglik sigortasi gibi bazi kosullarin saglanmasi gerekir. Yas sinirlamasi, bazi ülkelerde (Arnavutluk, Cezayir, Yunanistan, Sirbistan ve Tunus) 16 ile sinirlandirirken, Lübnan da ise bu sinir 18’dir (Cacaud, 2005; Gaudin ve Young, 2007). Lisans zorunlulugu bulunmayan bazi ülkelerde (Fransa) her yil ilgili kurumdan ücret karsiliginda makbuz alinmasi ve dalisa gidipdönüslerde yetkili kurumlara haber verilmesi sartlariyla Zipkinla balik avciligina izin verilmektedir.

Türkiye’de denizlerde amatör avcilik için “Amatör balikçi belgesi” istenmektedir. Fakat Zipkinla balik avciligi Amatör balikçilik olarak tanimlanmasina ragmen, dalicilarin lisans bulundurma zorunlulugu yoktur ve Zipkinla balik avciligi için bir yas sinirlamasi bulunmamaktadir (Anonim, 2006).

Türlere iliskin yasak ve sinirlamalar

Zipkinla balik avciliginda Sürdürülebilir Balikçilik Ilkesi kapsaminda, balik türlerine yönelik diger amatör avcilik yöntemlerini de kapsayan bazi düzenlemeler bulunmaktadir. Bu düzenlemeler arasinda; Günlük maksimum av miktari, Minimum boy yasagi, ve Avciligi yasak tür uygulamalari sayilabilir.

Avciligi yasak tür; Uluslararasi anlasmalar yada ulusal koruma programlariyla koruma altina alinmis endemik türler ile nesli tehlike altindaki türlerdir. Bu su ürünlerinin her türlü avcigi yasaktir. Minimum boy yasagi; avlanilabilecek balik türleri için minimum boy ölçüsüdür ve balik türlerine göre degisiklik göstermektedir. Günlük maksimum av miktari ise; dalicinin bir gün içerisinde avciligina izin verilen türler kapsaminda avlayabilecegi maksimum av miktaridir. Avlanilan türlere göre günlük av, kilogram yada adet olarak belirli bir kota ile sinirlandirilmistir.

Bu düzenlemeler, Dünya ve Akdeniz ülkelerinde degisik sekillerde uygulanmaktadir (Anonim, 2006; Anonymous 1, 2007; Anonymous 2, 2007; Gaudin ve Young, 2007; Smith ve Nakaya, 2002). Bazi ülkelerde bu tarz bir düzenlemeye ise rastlanilmamaktadir (Tablo 1.).

Fisheries-Sciences-Spearfishing-regulations-regarding-species

Table 1: Spearfishing regulations regarding species

Kullanilan yöntemlere iliskin yasak ve sinirlamalar

Zipkinla balik avciliginda çesitli malzemeler ve farkli av yöntemleri kullanilmaktadir. Kullanilan bu malzeme ve av yöntemlerine iliskin düzenlemeler, Dünyada ve Akdeniz’de farkliliklar göstermektedir. Zipkinla balik avciliginda scuba, nargile ya da benzeri yedek hava kaynagi gibi daliciya su altinda hava saglayan sistemlerin kullanilmasi dünyada birçok ülkede yasaktir (Anonim, 2006; Anonymous1, 2007; Anonymous 2, 2007; Gaudin ve Young, 2007; Smith ve Nakaya, 2002). Benzer yasaklar, gece yapilan Zipkinla balik avciligini da kapsamaktir (Tablo.2).

Fisheries-Sciences-Spearfishing-regulations-regarding-fishing-methods

Table 2: Spearfishing regulations regarding of fishing methods.

Av alanlarina iliskin yasak ve sinirlamalar

Zipkinla balik avciligi için türlere ve kullanilan av yöntemlerine yönelik yasaklamalar disinda böle yasaklamalari da bulunmaktadir (Tablo.3). Dünyada ve Akdeniz’de farklilik gösteren bu düzenlemeler ile bazi alanlarda Zipkinla balik avciligi tamamen sinirlandirilmistir (Anonim, 2006; Anonymous 1, 2007; Anonymous 2, 2007; Gaudin ve Young, 2007; Smith ve Nakaya, 2002).

Fisheries-Sciences-Spearfishing-regulations-regarding-fishing-areas

Table 3: Spearfishing regulations regarding of fishing areas.

Fas örneginde oldugu gibi sadece kontrollü alanlarda Zipkinla balik avciligina izin verilmektedir. Türkiye’de ise iç sularda Zipkinla balik avciligi yapilmasi tamamen yasakken, denizlerde Zipkinla balik avciligi bazi alanlarda disinda serbesttir (Anonim, 2006). Türkiye Zipkinla balik avciligi için bir zaman yasagi ise bulunmamaktadir.

Zipkinla balik avciligindaki diger yasak ve sinirlamalar

Dünyada Pasifik Okyanusundaki Ada ülkeleri disinda, birçok ülkede ve Akdeniz ülkelerinde Zipkinla avlanilan baliklarin ticaretine izin verilmemektedir (Anonymous 1, 2007; Anonim, 2006; Gillett ve Moy, 2006; Gaudin ve Young, 2007). A.B.D.’de, Avustralyada ve Akdeniz ülkelerinde (Cezayir, Kibris, Sirbistan, Fransa, Yunanistan, Hirvatistan, Italya, Portekiz, Slovenya, Zipkin, Fas, Suriye, Tunus ve Türkiye) avlanilan baliklar, hiçbir sekilde satilamaz yada degis tokus edilemez (Anonim, 2006; Gaudin ve Young, 2007). Bununla birlikte, Zipkin ve Fransa’da sadece Zipkinla balik avciligi yarismalarinda avlanilan baliklarin hayir kurumlarina destek saglamak amaciyla satisina izin verilmektedir (Coll et al., 2004). Bazi ülkelerde ise (Arnavutluk, Misir, Lübnan, Libya, Malta, Israil) Zipkinla avlanilan baliklarin satisi konusunda bir düzenleme bulunmamaktadir (Gaudin ve Young, 2007).

Dünyada birçok ülkede dalicilarin Zipkinla balik avciligi yaparken bir dizi güvenlik tedbiri almasi zorunludur. Italya’da Zipkinla balik avlayan dalicilarin, 300 m uzakliktan rahatlikla görülebilecek bir samandira tasimasi, eger avda tekne kullaniliyor ise, teknede dalis bayragi ve acil bir durum için scuba ekipmaninin hazir olarak bulundurulmasi zorunludur. Benzer kurallar, A.B.D., Avustralya, Yunanistan, Fas ve Fransa’da da geçerlidir (Gaudin ve Young, 2007). Türkiye’de ise böyle bir uygulama bulunmamakta ve Zipkinla balik avlayan dalicilar kurallara uymak sartiyla, yasak olmayan alanlarda herhangi bir uyarici (samandira, dalis bayragi vb.) tasimadan avcilik yapabilmektedir.

Cezayir, Fransa, Yunanistan ve Lübnan’da Zipkinla balik avciligi yapan kisilerin sektörler arasi çatismayi engellemek için diger Amatör balikçilik yöntemlerini kullanarak avcilik yapmasi ve balikçilik sahalarinda av yapilmasi yasaktir. Türkiye’de ise Zipkinla balik avlayan kisiler ayni zamanda gerek ticari gerekse amatör olarak diger avcilik yöntemlerini kullanarak balikçilik yapabilirler.

Sonuç

Akdeniz ülkelerinde Zipkinla balik avciligi en yogun olarak Fransa, Zipkin, Italya, Yunanistan ve Türkiye’de yapilmaktadir. Bu ülkelerin yani sira Kibris, Hirvatistan, Tunus, Fas ve Misir’da Zipkinla balik avciligi yarismalari da oldukça yaygin ve popülerdir (Jouvenel ve Pollard, 2001; Morales-Nin et al, 2005; Smith ve Nakaya, 2002). Türkiye’de ise son yillarda Zipkinla balik avciligini konu alan web sayfalarinin sayisindaki artis, Zipkinla balik avciligi yarismalari, bu amatör avciliginin gelisiminde etkili olmaktadir. Dalicilar, internet üzerinden malzeme ve av teknikleri konusunda kolaylikla bilgi alis-verisi yapmaktadir. Ayrica piyasaya yerli üreticilerin girmesi ve sanal alis-verisin yayginlasmasi Türkiye’de Zipkinla balik avciliginin gelisiminde etkili olan nedenler olarak ortaya çikmaktadir.

Zipkinla balik avciliginda; su sicakligi, sudaki görüs mesafesi, akinti, dalga gibi denizle iliskili faktörlerin yani sira avlanilacak bölgenin dip yapisi (kumlu, kayalik veya eristeli) av veriminde etkili olan diger fiziksel kosullardir. Akdeniz havzasi yil boyunca Zipkinla balik avciligi için uygun deniz kosullarina ve dip yapisina sahiptir (Jouvenel ve Pollard, 2001). Türkiye denizleri de benzer kosullari tasimakla birlikte, dalicilar tarafindan avciligi popüler, Sparus aurata, Dicentrarchus labrax, Dentex dentex, Seriola dumerilii, Mugilidae sp., Diplodus sargus, vb. gibi balik türlerine de ev sahipligi yapmaktadir. Bu etkenlerde Türkiye’de Zipkinla balik avciliginin yayginlasmasinda önemli rol oynamaktadir.

Zipkinla balik avciligi, genel olarak bakildiginda Amatör balikçilik içerisinde siniflandirilmakta ve düzenlenmektedir. Dünyadaki uygulamalar ile Türkiye’deki yönetmelik ve düzenlemeler karsilastirildiginda benzer yasaklama ve sinirlamalarin oldugu görülmektedir. Fakat T.C. Tarim ve Köyisleri Bakanligi tarafindan hazirlanan su ürünleri sirkülerinde, Zipkinla balik avciliginin ve diger amatör balik avcilik yöntemleriyle (olta, vb.) birlikte düzenlendigi görülmektedir.

Bu durum su ürünleri sirkülerinin yetkili kurumlar (jandarma, sahil güvenlik, deniz polisi, vb.) ve dalicilar tarafindan tam olarak anlasilamamasina yada farkli sekillerde degerlendirilmesine yol açmaktadir. Bu nedenle su ürünleri sirküleri içerisinde, Zipkinla balik avciliginin ayri bir bölüm olarak yer almasi, daha kolay anlasilabilme ve yorumlanabilme açisindan faydali olabilir. Ayrica Zipkinla balik avciligi yapan kisileri temsil eden kisi yada kisilerin su ürünleri sirküleri düzenleme kurulunda bulunmasi da daha etkin bir düzenleme açisindan yararli olacaktir.

Ayrica asagidaki konularin su ürünleri sirküleri içerisinde yeniden gözden geçirilerek düzenlenmesi veya yer verilmesi daha etkin bir düzenleme saglamada faydali olabilir.

• Su ürünleri sirkülerinde yer alan amatör sualti avcisi tanimi gözden geçirilmelidir. Çünkü dalicilar av için günes dogmadan önce suya girerek av bölgesine ulasmayi tercih etmektedir. Bu nedenle gün dogumu ve gün batimi ibaresi yerine, sualti avcisi tanimi; gündüz avlanan kisi olarak yapilmalidir. Özellikle gece, yasadisi olarak av yapan kisiler ile kurallara uygun bir biçimde avcilik yapan kisilerin ayirt edilebilmesi için bu tanim daha uygun olabilir.

• Su ürünleri sirküleri içerisinde Zipkinla balik avciliginda kullanilan ekipmanlar belirtilmelidir. Bu sekilde denetleyici kisilerin, yasadisi av yapan dalicilar ile kurallara uygun sekilde av yapan dalicilari ayirt etmesi kolaylasabilir.

• Yasadisi olarak gece yada aletli dalis yaparak balik avlayan dalicilar kesinlikle engellenmelidir. Bu kisilere verilen cezalar agirlastirilmali ve caydiriciligi arttirilmalidir. Özellikle bu kisiler yüzünden kurallara uygun olarak avcilik yapan dalicilar da olumsuz olarak etkilenmekte ve tüm Dünyada yaygin olarak yapilan Zipkinla balik avciligi Türkiye’de de yanlis tanitilmaktadir.

• Su ürünleri sirküleri içerisinde balik türlerine yönelik; Avciligi yasak tür, minimum boy yasagi ve maksimum günlük av limiti gibi sinirlamalar bulunmaktadir. Bu tür uygulamalarin bulunmasi sürdürülebilir bir balikçilik anlaminda olumludur. Fakat bu düzenlemelerin daha çok olta balikçiligi gibi diger Amatör balikçilik uygulamalarina yönelik oldugu görülmektedir. Bu sinirlamalarin diger dünya ülkelerinde oldugu gibi Zipkinla balik avciligina yönelik olarak yeniden düzenlenmelidir.

• Nesillerinin tükenme tehlikesi nedeniyle ulusal sularda koruma altina alinan veya Uluslararasi anlasmalarla koruma altina alinmis su ürünlerinin avciliginin tamamen yasaklanmasi gerekmektedir. Zipkinla özellikle orfoz (Epinephalus sp.) avciligi konusunda, Dünyada ve Akdeniz’de farkli uygulamalara rastlanilmaktadir. Bazi ülkelerde bu türün avciligi her türlü av yöntemiyle yasaklanirken, bazi ülkeler de ise avcilik serbest olup zaman (A.B.D., Avustralya, Fas) yada miktar ve boy (A.B.D., Avustralya, Italya) konusunda sinirlama getirilmistir. Türkiye’de ise Fransa ve Tunus’ta oldugu gibi orfoz ve lahos balik türlerinin avciligi, sadece Zipkinla balik avlayan kisilere yasaklanmistir (Anonim, 2006). Fakat bu balik türlerinin olta yada diger amatör avcilik yöntemleriyle avciligina izin verilmektedir. Bu türlerin her türlü av araci ile avciligi yasaklanmali, avciligi yapan kisilere verilen cezalar agirlastirilmali, satis noktalarinda kontrol saglanarak sadece avciligi gerçeklestirene degil, avlanmis baligi satan satici yada restoranci da ayni cezaya çarptirilmalidir.

• Zipkinla avlanilan su ürünlerinin satisi, Avustralyadaki birkaç eyalet ve Pasifik Okyanusu’ndaki birkaç ada ülkesi disinda neredeyse tüm Dünyada yasaktir. Türkiye’de ise yasak olmasina ragmen ticari olarak Zipkinla balik avciligi oldukça yogun olarak devam ettigi bilinmektedir. Amatör balikçilik kapsaminda tanimlanan Zipkinla balik avciligin da avlanan baliklarin hiçbir sekilde ticaretine izin verilmemektedir. Balik satisi yapan kisilere ve Zipkinla avlanilan baliklari alan satici yada restoran isletmecilerine de benzer cezai yaptirimlar uygulanmalidir.

• Su ürünleri sirküleri içerisinde Zipkinla balik avciligina yönelik herhangi bir zaman sinirlamasi bulunmamaktadir. Özellikle üreme dönemlerinde kiyisal sulara göç yaparak, bu bölgelerde sürüler olusturan levrek, çipura gibi baliklar bu dönemde dalicilar tarafindan büyük miktarlarda avlanilabilmektedir. Bu nedenle diger av yöntemlerini kapsayan zaman yasaklarinin yapilacak arastirmalar dogrultusunda, özellikle üreme dönemlerindeki balik türlerine yönelik, Zipkinla balik avciligina da uyarlanmalidir.

Zipkinla balik avlayan kisilerin, mutlaka lisans (Sualti Amatör balikçi Lisansi) almasi saglanmalidir. Lisans için; yas sinirlamasi (18 yas ve üzerine izin verilmeli), saglik raporu gibi sartlar konulmali; Zipkinla balik avciligi yapacak kisilerin belli bir egitimden yada en azindan bir sinavdan geçirilerek belge alinmasi saglanmalidir. Özellikle gerek sürdürülebilir bir avcilik gerekse dalicilarin güvenligi açisindan böyle bir egitim oldukça önemlidir. Sig su bayilmasi (senkop) ve benzeri nedenlerle her yil Zipkinla balik avciligi yapan birçok dalici hayatini kaybetmektedir. Bu üzücü durum, özellikle dalicilarin bu konuda yeterli bilgisinin olamamasindan kaynaklanmaktadir. Sanal ortam üzerinden bilgi alis-verisinin yayginlastigi günümüzde, Zipkinla balik avciligi konulu web sayfalarinin ve özellikle de üniversitelerin dalicilari bilgilendirici çesitli etkinlikler (seminer, kurs, vb.) düzenlemeleri faydali olacaktir.

Bazi ülkelerde (Italya, A.B.D. Tunus, vb.) Zipkinla balik avciligi yapan kisilere samandira yada dalis bayragi tasima zorunlulugu getirilmistir. Benzer uygulamalarin Türkiye’de de uygulanmasi gerek denizde güvenlik kurallari gerekse dalicilarin kontrolü açisindan faydali olabilir.

Türkiye Sualti Sporlari Federasyonu bünyesinde bulunan Zipkinla Avlanma bransi, her yil düzenlenen uluslararasi yarismalarda Türkiye’yi temsil etmektedir. Türkiye milli takim düzeyinde temsil eden bu kisilerin gerek kamu kurumlari tarafindan desteklenmesi bu amatör av yönteminin Türkiye’de dogru sekilde yapilmasinin saglama bakimindan faydali olabilir.

Uluslararasi bilimsel literatür incelendiginde 1973-2001 yillarini kapsayan dönemde su ürünleri ve su ürünleri avciligini konu alan 84200 adet bilimsel çalisma bulunmaktadir. Bu çalismalardan ise 145 adedi Zipkinla balik avciligi ile iliskilidir (Smith and Nakaya 2002). Türkiye’de ise bu konuda yapilmis bir bilimsel çalisma bulunmamaktadir. Bu nedenle, Zipkinla balik avciliginin balik populasyonlarina ve çevreye olan etkisini konu alan arastirmalara agirlik verilmelidir. Arastirma sonuçlarinin Zipkinla balik avciligini düzenlemeye yönelik kullanilmasi ile daha kapsamli ve dogru düzenlemelerin yapilmasi saglanabilir. Arastirmalarda üniversite-halk birlikteliginin saglanmasi, sosyal bir olgu olan Zipkinla balik avciliginin dogru yönde gelisiminde faydali olacaktir. Günümüzde internetin yogun olarak kullanilmasi gerek dünyada gerekse Türkiye’de Zipkinla balik avciligi ile ilgili web sayfalarinin ve tartisma ortamlarinin artisini beraberinde getirmistir. Bu tür ortamlarinin yayginlasmasi her ne kadar olumlu olarak görünse de, yetersiz egitime sahip kisiler tarafindan kontrol edilen bu sanal ortam toplumu yanlis etkileyerek olumsuz sonuçlara neden olabilmektedir. Bu nedenle bu tür bilgi alis-veris platformlari, Zipkinla balik avciliginin dogru bir sekilde devam ettirilmesini saglamak ve bu konuda toplum bilincini arttirmak için kullanilmalidir.

Kaynaklar

Ahvenainen Anonim, (2006). Denizlerde ve Iç Sularda Amatör (Sportif) Amaçli Su Ürünleri Avciligini Düzenleyen 2006/2008 Av Dönemine Ait 37/2 Numarali Sirküler. T.C. Tarim ve Köyisleri Bakanligi Koruma ve Kontrol Genel Müdürlügü., Ankara.

Anonymous 1, (2007). The South Australian Recreational Fishing Guide (2006-2007). Goverment of South Australia, Primary Industries and Resources. ISSN: 1440-4419.

Anonymous 2, (2007). Fishing Regulations for U.S. South Atlantic Federal Waters for Species Managed by The South Atlantic Fishery Management Council.

Cacaud, P., (2005) Fisheries laws and regulations in The Mediterranean: A comparative study. Studies and Reviews. General Fisheries Commission for the Mediterranean. 75: FAO. Rome .

Coll, J., Linde, M., Garcia-Rubies, A., Riera, F., Graua, A.M., (2004). Spearfishing in The Balearic Islands (Westcentral Mediterranean): Species affected and catch evolution during the period 1975–2001. Fisheries Research, 70: 97–111.

Gaudin, C., Young, D.C., (2007). Recreational fisheries in the Mediterranean countries: A review of existing legal frameworks, Studies and Reviews. General Fisheries Commission for the Mediterranean. 81: FAO. Rome, 102 pp.

Gillett, R., Moy, W., (2006). Spearfishing in the Pacific Islands. Current Status and Management Issues. FAO/FishCode Review. No: 19. Rome, FAO. 72p. Jawad, L. A., (2006). Fishing Gear and Methods of the Lower Mesopotamian Plain with Reference to Fishing Management. Marina Mesopotamica Online, 1(1): 1-37.

Jouvenel, J-Y., Pollard, A.D, (2001). Some effects of marine reserve protection on population structure of two spearfishing targetfish Dicentrarchus labrax (Moronidae) and Sparus aurata (Sparidae), in shallow inshore waters, along a rocky in the northwestern Mediterranean Sea. Aquatic Conservation: Marine and Freshwater Ecosystems, 11: 1– 9.

Morales-Nin, B., Moranta, J., Garcia, C., Tugores, M.P., Grau, A.M., Riera, F., Cerda, M., (2005).The recreational fishery off Majorca Island (Western Mediterranean): Some implications for coastal resource management, ICES Journal of Marine Science, 62: 727-739.

Nevill, J., (2006) The impacts of spearfishing: notes on the effects of recreational diving on shallow marine reefs in southern Australia. Only One Planet Australia; Melbourne. 36 pp. Available online at https://www.ids.org.au/~cnevill/marine.ht m, accessed [27.05.2008]

Smith, A., Nakaya, S., (2002). Spearfishing-Is it ecologically sustainable? 3rd World Recreational Fishing Conference, Australia. 19-22 pp.

1483